Arnold Suhr en Qimpexx: op weg naar duurzame kinineproductie op Madagaskar

Madagaskar is een van de Afrikaanse landen die het hardst wordt getroffen door klimaatverandering. Het geldt als voorbeeld van de eerste ‘climate change famine’ – hongersnood. Overstromingen, tropische stormen, cyclonen en droogte hebben een verwoestend spoor getrokken op het ooit uitbundig groene eiland. Naast ontbossing door het verbranden en kappen van bomen voor houtskool en landbouw. Met grote gevolgen voor de inwoners, de voedselproductie en de natuur, beroemd om de biodiversiteit en inheemse planten- en diersoorten.

Van nature komt de kinaboom voor op het eiland. In de boomschors bevindt zich kinine, een van de grondstoffen waar Arnold Suhr in handelt, naast onder meer iodine en lactose. Kinine is een organische stof die een bittere smaak aan frisdranken geeft en wordt gebruikt voor behandeling van malaria. Om de toeleveringsketen van kinine te verkorten, startte het Hilversumse bedrijf een fabriek voor de productie van kinine in Madagaskar onder de naam Qimpexx.

Kasper Bouwman, algemeen directeur van Arnold Suhr vertelt: “Het idee om een eigen kinineplantage en fabriek te beginnen ontstond twaalf jaar geleden. Door de toenemende vraag naar duurzame productie van onze klanten, maar ook intern voelden we de behoefte om de ontwikkeling van onze producten beter te sturen. Als handelsbedrijf hadden we beperkte mogelijkheden om dit te bereiken, dus besloten we te onderzoeken om zelf producent te worden. Dat dit is gelukt, is iets waar we enorm trots op zijn!”

Cofinanciering via het Dutch Good Growth Fund (DGGF), samen met de huisbank van Arnold Suhr, zorgde dat de fabriek er kwam. Investment Manager Miriam Valstar van Invest International: “DGGF is het fonds dat Invest International beheert namens het ministerie van Buitenlandse Zaken. De DGGF-lening zorgde ervoor dat commerciële financiers de investering aandurfden. Met een prachtig resultaat. Tijdens een bezoek aan Madagaskar en de fabriek van Qimpexx was ik erg onder de indruk van hun activiteiten en de behaalde SDG-doelen. Qimpexx en Arnold Suhr nemen serieuze maatregelen om ontbossing in het land tegen te gaan en tegelijkertijd een aanzienlijk aantal fatsoenlijke banen te creëren.”

De grondstof, de kinaschors, is nu nog afkomstig uit Congo, maar Arnold Suhr investeert lokaal in een grootschalig netwerk van kleine boeren om grote arealen kinabomen aan te planten met ~8.000 kleine boeren (momenteel 600 – data van februari 2023). Onder de outgrowers wordt intercropping – een landbouwmethode waarbij meer dan één gewas tegelijkertijd en op hetzelfde stuk land wordt geplant of geteeld – gestimuleerd om de grond optimaal te benutten, de inkomsten te diversifiëren en de weerbaarheid tegen extreme weersomstandigheden te verbeteren. Het verlicht ook de druk op het tropisch woud omdat alternatieve economische activiteiten illegale activiteiten voorkomen. Bovendien houden de bomen CO2 vast.

“Wij planten honderden en uiteindelijk duizenden hectares aan. De bomen groeien zeven jaar lang voordat ze genoeg kinine bevatten. Daarna kappen we de bomen net boven de wortels om een nieuwe boom op de wortels te laten groeien. Het is ook mogelijk om de schors te verwijderen en de schors terug te laten groeien. Daarnaast gaan met name de outgrowers ook werken met tussenteelt. Een gemiddelde teler bezit 0,5 hectare land, genoeg voor circa 1.000 bomen. Door kinabomen te planten, verdienen boeren ongeveer 300 euro aan extra inkomsten per jaar, een stijging van 50 procent van het gemiddelde jaarinkomen”, vertelt Freddy Albert, Executive Director voor Qimpexx.

Een ander belangrijk onderdeel van het project is het trainen van lokale gemeenschappen in brandpreventie – er komen veel bosbranden voor op het eiland – en het maken van natuurlijke brandgangen. Sinds 2018 hebben 130 extra boeren deelgenomen aan kleine, interactieve groepssessies om te leren hoe ze kinabomen kunnen planten en kweken. En, te leren hoe ze brand voorkomen en het land beschermen.

• Bouwen aan een transparante en duurzame waardeketen. Op termijn is te zien welke schors van welke boer komt, om de boeren te begeleiden bij het verbeteren van de productie en hun inkomen.
• Bijdragen aan het klimaat, CO2-opname en tegengaan van erosie door het planten van bomen.
• Beter leven, inkomen en social empowerment. Met het outgrowers-model bestrijdt Arnold Suhr ondervoeding doordat de boeren door tussenteelt hun eigen voedsel kunnen verbouwen.
• Lokale werkgelegenheid en het terugwinnen van land.
• Minder bosbranden. Door middel van brandpreventie en training leren boeren over bosbranden en hoe ze te voorkomen. Actie die nodig is vanwege de gevolgen van ontbossing in Madagaskar.
• Bijdragen aan SDG 1 (Geen armoede), SDG 8 (Eerlijk werk en economische groei), SDG 9 (Industrie, innovatie en infrastructuur), SDG 12 (Verantwoorde consumptie en productie), SDG 13 (Klimaatactie), SDG 15 (Leven op land) en SDG 17 (Partnerschap om doelstellingen te bereiken).